اختصاص ردیف بودجه‌ای برای اجرای سند تحول بنیادین و احیای امور تربیتی

یوسف نوری در همایش سالروز تاسیس نهاد امور تربیتی و آغاز هفته امور تربیتی و تربیت اسلامی اظهار کرد: «امور تربیتی، صدقه جاریه شهیدان گرانقدر رجایی و باهنر است که برای ما به یادگار مانده است. این روز را خدمت تمامی عزیزان تبریک عرض می‌کنم.

نوری با اشاره تاسیس امور تربیتی در روز ۸ اسفند خاطرنشان کرد: در چنین روزی در سال ۱۳۵۸ این نهال پر برکت غرس شد و کسانی که این کار را انجام دادند مطمئنا کارشان بر اساس تقوا بود و یک شجره طیبه را کاشتند و افرادی بودند که در این زمینه کار کرده بودند.

نوری تصریح کرد: ارزش کار آن‌ها به جهت اینکه در تهذیب نفس باشد، نیست چرا که در این زمینه به بالاترین درجه یعنی شهادت رسیدند بلکه ارزش کار کردن آن‌ها به این دلیل اهمیت دارد که برای آموزش و پرورش بود.

وزیر آموزش و پرورش گفت: شهید باهنر در مدرسه، شهید رجایی در تربیت معلم و شهید بهشتی هم در سازمان پژوهش آغاز به فعالیت کردند و مثلثی را با هدایت و معماری امام خمینی (ره) شکل دادند که منجر به تشکیل این شجره طیبه شد.

وی در خصوص شکل‌گیری امور تربیتی اظهار کرد: تمام نظام‌ها و حکومت‌های دنیا برای اِعمال حکمرانی خود نیاز به بستر و ظرفیتی دارند تا راهبردها در آن سیاستگذاری شود. این بستر آموزش و پرورش است.

نوری ادامه داد: آموزش و پرورش قبل از انقلاب اسلامی تحت روش و سیاست‌های ستمشاهی بود، پس از انقلاب نیاز بود تا کارهایی انجام شود. در این راستا انقلاب فرهنگی صورت گرفت و بخش زیادی از کتاب‌ها حذف شدند. این اِعمال حکمرانی باید انجام می‌شد، یعنی نظام اسلامی در این راه باید نیرو را برای آینده تربیت می‌کرد و لازم بود تا نیروهای جدید پای کار بیایند.

نوری با بیان اینکه شهیدان رجایی، باهنر و بهشتی، مربی را معلمی با ویژگی‌های خاص دیده بودند، افزود: مربیان تربیتی ابتدا به عنوان «مربیان جهادی» نام گرفتند و بعد از آن تبدیل به مربی تربیتی شدند و امور تربیتی در وزارتخانه و در استان‌ها تشکیل شد.

وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه مربیان در هر جا احساس مسئولیت می‌شد، اقدام به فعالیت می‌کردند، گفت: این مربیان عرصه را بر عهده گرفتند و علی‌رغم تعداد کم، کارهای خوبی انجام دادند. مربیان آن دوره، مربیانی بودند که به خوبی توحید را به دانش‌آموزان آموزش و می‌دادند. آن زمان برای مربیان، کتاب‌هایی در رابطه با اثبات وجود خدا و توحید، خیلی باب شده بود که رفته‌رفته کم شد و این ضعف مهم امروز است.

نوری خاطرنشان کرد: بعدها جریانات قومی آمد که مربیان، خوب کار کردند و بعد هم وارد جنگ تحمیلی و دفاع مقدس شدیم که مربیان در آنجا به قله رسیدند. مربیان در دفاع مقدس، پلی بین مدرسه و مسجد بودند و تفاوت این ۲ نهاد از جهت تربیتی احساس نشد.

وی خاطرنشان کرد: بسیار سعی شد تا نظام آموزشی کشور ما را از تربیت جدا کنند و البته موفق هم شدند، کنکورمحوری بودن مصداق بارز این جدایی است و انجام برخی رفتارها و برنامه‌های دیگر در نهایت منجر به حذف امور تربیتی شد.

وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه معاون پرورشی نباید در مدرسه تدریس داشته باشد، گفت: نقش مربی پرورشی، تنظیم‌گری است.

وی با اشاره به حذف امور تربیتی در سال ۱۳۸۰، یادآور شد: حال که چالش‌ها را می‌بینیم،‌تازه متوجه می‌شویم که چه ضعف‌های زیادی وجو دارد. اولین ضعف د این خصوص عدم اجرای سند تحول بنیادین آموزش و پرورش است.

نوری با بیان اینکه عدم اجرای سند تحول بنیادین به دلیل عدم وجود گفتمان رایج است، افزود: ضعف‌ها به خیلی جاها در درون و همچنین بیرون آموزش و پرورش برمی‌گردد. متاسفانه ما می‌خواهیم سند تحول را در وزارتخانه و ادارات کل اجرا کنیم و بیرون و مدرسه را در نظر نمی‌گیریم.

وزیر آموزش و پرورش با اشاره به چالش توانمندسازی نیرو گفت: توانمندسازی نیروی انسانی اینطور نیست که یک دوره‌ای برگزار شود و صرفا فقط یک گواهی داده شود. در دوره‌های ضمن خدمت، یک نفر به صورت عمومی به کسانی درس می‌دهد که فقط می‌خواهند مدرک بگیرند و هیچ توانمندسازی دیگری وجود ندارد. چرخش‌های مطلوب و بازنگری‌هیا کلی را باید در این زمینه داشته باشیم.

این عضو کابینه دولت با خاطرنشان کردن این موضوع که چندین کار در گذشته به معاونت پرورشی محول شده بود اما انجام نشد، اظهار کرد: یکی از اصلی‌ترین کار عدم ایجاد سکوی استعدادیابی برای دانش‌آموزان بود. هر دانش‌آموز در هر موقعیتی، نسخه‌ای مخصوص به خود را دارد که اگر تفاوت‌های فردی را او را با باقی افراد متوجه نشویم، نمی‌توانیم با آن دانش‌آموز ارتباط برقرار کرد.

وی خاطرنشان کرد: نکته دوم اینکه خانواده کلاً در آموزش و پرورش فراموش شده در حالی که تکلیف خانواده طبق سند تحول، تعلیم و تربیت است و ما در آموزش و پرورش به این امر کمک می‌کنیم.

وزیر آموزش و پرورش افزود: گهگاهی اجازه دخالت به اولیا نمی‌دهیم اما اگر آگاه و توانمند شوند این اجازه را می‌دهیم و اگر این اتفاق نیفتد، بسیار مشکل خواهیم داشت. البته اگر مدرسه نیز با جامعه و محله ارتباط نداشته باشد مشکلات دیگری به وجود می‌آید.

نوری با بیان یا اینکه دانش‌آموزان در زیست‌بوم جدید، توانایی‌های بسیاری دارند، اظهار کرد: اگر آن‌ها فرصتی برای ابراز وجود نداشته باشند این توانایی‌ها و توانمندی‌ها در جاهای دیگری مثل بازی‌ها تخلیه می‌شود. ایراد ما در زیست‌بوم جدید این است که دانش‌آموز را برای امروز تربیت می‌کنیم در حالی که دانش‌آموز را باید برای آینده تربیت کنیم.

نوری خاطرنشان کرد: چند کار باید انجام دهیم که اولین کار این است که سند تحول را باید مدرسه‌ای کنیم و فقط در سطح وزارت و ادارات کل اجرا نشود. همچنین ارزشیابی دانش‌آموزان را باید ۶ ساحتی تربیت کنیم که کارنامه توصیفی می‌تواند پایه خوبی برای دوره ابتدایی باشد، همچنین باید شناسنامه تربیتی رشدی کاملی را برای دانش آموز آماده کنیم.

وی با بیان اینکه اقدام بعدی، تلفیق فعالیت‌های پرورشی با کتاب‌های درسی است، بیان کرد: برنامه درسی را اگر در ۴ محور حساب کنیم، کتاب یک بخش از محتوا است. این محتوا باید به گونه‌ای باشد که فعالیت‌های تربیتی را برای دانش‌آموز داشته باشیم که برگزاری مسابقات قرآن از کتاب‌های درسی، اقدام خوبی در این زمینه است.

وزیر آموزش و پرورش تصریح کرد: تلفیق فعالیت‌های پرورشی با کتب درسی، تکلیف سند تحول است و این تلفیق باید انجام شود.

وی با بیان اینکه توانمندسازی نیروی انسانی هم جزو کارهایی است که در ستاد باید انجام دهیم، خاطرنشان کرد: توانمندسازی یعنی به ایده‌ها گواهی داده شود نه به دوره‌ها. مربی شخصیتی است واقعا مقدس و باید از این قداست پشتیبانی کرد. همچنین هنر مربیان برای همگرایی باید در عمل باشد.

وزیر آموزش و پرورش با اشاره به تحریمش از سوی اتحادیه اروپا گفت: بعد از زحمات شما مربیان تربیتی، برنامه اعتکاف دانش آموزی، راهپیمایی ۱۳ آبان، برپایی جشن‌های تکلیف، راهپیمایی ۲۲ بهمن و کارهای خوبی که انجام دادید خب آنها باید هم از این کارها انجام دهند و تحریم کنند. این چیزها برای آنها قابل تحمل نیست، ما باید کارمان را محکم و باقوت بیشتر انجام دهیم که این امر مقدور نیست مگر با همه ارکان و عوامل کار کنیم. دبیرستانی‌ها گروه‌های جهادی دارند، اما گروه‌های خیرین در جمعیت دانش آموزی نداریم.

نوری با بیان اینکه باید دانس‌آموزان را با فعالیت‌های تربیتی درگیر کرد، یادآور شد: دانش‌آموزان ظرفیت‌های خوبی دارند. آن‌ها را در گروه‌های علمی، هیات‌ها، جشنواره‌های جابرابن حیان و خوارزمی و... قرار دهید تا مسئولیت‌پذیری داشته باشند.

وی گفت: مدارس ما ۲۶ ماه به دلیل شرایط کرونایی تعطیل بود اما یک نفر از بیرون از کشور نگفت که شاید از نظر روانی به دانش‌آموزان آسیب برسد. موفقیت‌ها در حوزه‌های مختلف، نتیجه کار آموزش و پرورش است. اگر خلافیت‌ها در دوره دانش‌آموزی بروز پیدا نکند در دوره‌های بعدی نیز شاهد این امر نخواهیم بود. همه افراد نخبه و موفق، کار خود را از دوره دانش‌آموزی شروع کرده‌اند و هر کدام توسط مربیان مورد توجه قرار گرفتند به جاهای بزرگ رسیدند.

نوری در پایان خاطرنشان کرد: امسال در بودجه ردیفی را با عنوان اجرای سند تحول بنیادین قرار داده‌اند که یکی از مهمترین بخش‌های آن احیای امور تربیتی است و قطعا اتفاقات خوبی را رقم خواهد زد.