یکی از مشکلات مهم کودکان کار، محرومیت از حق تحصیل است

کرج (پانا) - معاون سوادآموزی اداره کل آموزش و پرورش البرز عنوان کرد کودکان کار همچنان قشر آسیب‌پذیر جامعه هستند که یکی از مشکلات مهم این کودکان محروم شدن از حق تحصیل است.

آموزه‌ها و تاکیدات مکرر اسلام ارزش خاصی برای تربیت انسان‌ها از سنین کودکی قائل است و به والدین سفارش می‌کند که به تمامی ابعاد وجودی کودک توجه شود. در فرهنگ ایرانیان نیز جایگاه ویژه‌ای برای مفهوم خانه و اعضای آن در نظر گرفته شده است.

بسیاری از کشورها عواملی مانند نابسامانی‌های اجتماعی برخی از کودکان و نوجوانان را به جای حضور در مدرسه، مجبور به فعالیت اقتصادی کرده است. کودکانی که شاید بخش کوچک‌تر اما عیان‌تری از آنها را سر چهارراه‌ها در حال گل فروشی، فال فروشی و کارهای دیگر مشاهده کرده باشیم. آسیبی که بدون شک در آینده خطرات دیگری چون بزهکاری و اعتیاد را برای کودکان رقم خواهد زد. درواقع این کودکان قربانیان شرایطی هستند که به دلیل بی‌سرپرست بودن یا داشتن سرپرستانی بدون صلاحیت کافی برای نگهداری از آنان، از تحصیل به عنوان یکی از حقوق اساسی خود محروم شده و تبدیل به نان آوران بزرگ خانواده خود شده‌اند.

این کودکان حاصل شرایط ناهنجاری هستند که حل معضل آنان نگاه ویژه‌ای را برای جلوگیری از فاجعه‌ای بزرگ طلب می‌کند.

رویا عسگر پور معاون سواد آموزی اداره کل آموزش و پرورش استان البرز در این خصوص در گفت و گو‌با پانا بیان کرد :«در برنامه ششم توسعه ،قانون کار،مقاوله نامه ۱۸۳سازمان بین المللی کار و قانون حمایت از‌کودکان و نوجوانان موارد قانونی مشخص شده است و در برنامه ششم توسعه درباره کودکان کار و خیابان مقرر شده که حمایت ها تا ۲۵ درصد بیشتر شود تا کاهش ۲۵درصدی آمار را شاهد باشیم. پس می بینم که به لحاظ قانونی ضوابطی را در کشور برای حمایت از کودکان در شرایط کار داریم که اگر همین ها به درستی اجرا شود بخش زیادی از مشکلات این کودکان حل خواهد شد.»

وی یکی از مشکلات مهم کودکان کار محرومیت از حق تحصیل دانست و‌ افزود :«کودک کار به کودکی اطلاق می‌شود که به واسطه فقر ،مشکلات اقتصادی، فرهنگی، به مدت طولانی و مستمر به کار گرفته می‌شود.در واقع واژه کودک کار را به کودکی اطلاق می‌شود که به واسطه فقر ،مشکلات اقتصادی، فرهنگی، به مدت طولانی و مستمر به کار گرفته می‌شود.»

عسگر پور رسانه را در تحلیل وضعیت کودکان کار ضروری دانست و گفت: «رسانه امری واجب و ضروری در جامعه می باشد و این رسانه ها هستند که باید صدای مردم باشند در‌ واقع رسانه ها رابطی بین مردم و مسئولین هستند.»

وی ادامه داد: «از مهم ترین اقداماتی که رسانه می تواند انجام دهد به معرفی منابع اجتماعی حوزه کودکان به گونه ای که مخاطبان آشنا شوند که در موارد لازم به کجا باید مراجعه کنند. آموزش و اطلاع رسانی به نحوی که در رفتار مردم بین کودکان کار و متکدی و بزهکار فرق بگذاریم ،تحلیل وضعیت کودکان کار ،انعکاس اقدامات انجام شده است.»

عسگرپور در پاسخ به پرسش به اینکه کرج و سازمان های متعدد حمایتی در این شهر، توانایی سازماندهی کودکان را دارند، بیان کرد: «با برنامه ریزی مناسب و استفاده از ساز و کارهای قانونی، بایستی اهداف مورد انتظار تحقق یابد. آموزش و پرورش با استفاده از نهضت سوادآموزی و قرارگاه جهادی عدالت تربیتی و نصیب آموزشی برابر و همچنین طرح ویژه بازماندگان از تحصیل برای بازگشت این عزیزان به چرخه آموزش و حل مشکلات آموزش و بازماندگی از تحصیل اقدامات موثری را اجرایی کرده است.»

وی با اشاره به اینکه کمتر از یک ماه دیگر سال تحصیلی جدید آغاز می‌شود و بسیاری از کودکان به دلیل مشکلات اقتصادی و اجتماعی به مدرسه نمی‌روند، خاطرنشان کرد: «استان البرز در نظر دارد، با استفاده از ظرفیت خیرین و نیروهای جهادی اقداماتی انجام دهد که کودکان کار به کسب آموزش سواد، مهارت‌های اساسی و حرفه ای بپردازند.»

معاون سوادآموزی البرز ادامه داد: «در حال حاضر، سازمان نهضت سوادآموزی در طول ١٠ سال گذشته، آموزش بالغ بر ۱۶۱۸۷۲ کودک بازمانده از تحصیل را بر عهده داشته است. در سال ۱۴۰۱ نیز، سوادآموزی استان ۵۰۲ نفر از این کودکان بازمانده از تحصیل را آموزش داده که ۱۱۰ نفر از آنها کودکان کار و خیابان بوده اند.»

عسگرپور، بازماندگی از تحصیل را در میان پسران بیشتر از دختران اعلام کرد و گفت: «آمار دقیقی از این مورد وجود ندارد اما در استان البرز در سال ۱۴۰۱ بازماندگی از تحصیل در میان پسران بیشتر از دختران بوده است. در همین خصوص یکی از دستاوردهای نهضت سوادآموزی کاهش اختلاف درصد باسوادی زنان و مردان از ۲۳.۴ درصد به ۶.۸ درصد سرشماری سال ۹۵ درصد است.»

وی در پاسخ به اینکه چرا همچنان تعداد بی سوادان قابل توجه است، عنوان کرد: «این امر می‌تواند به دلیل پراکندگی بی سوادان، عدم اقبال سوادآموزان برای حضور در کلاس ها و برنامه های سوادآموزی، نبود انگیزه واقعی در آموزش دهندگان،نبود قوانین الزام آور، نبود عزم ملی و بسیج عمومی برای ریشه کنی بی سوادی، بسیج نشدن امکانات و ظرفیت های آموزش و پرورش با توجه به تاکید مقام معظم رهبری و اجرای ناقص ضوابط ادغام، عدم همکاری مدیران و معلمین آموزش و پرورش متناسب نبودن بودجه و اعتبارات تخصصی با برنامه های مصوب ،عدم تناسب بین سرانه ابلاغی با وضعیت موجود جامعه، تخصص ناکافی اعتبارات مصوب ،عدم توجه به تفاوت های نظام آموزش رسمی و غیر رسمی باشد.»

وی مهم ترین دستاوردهای نهضت سوادآموزی را افزایش نرخ باسوادی از ۸۷.۶ درصد سال ۱۳۹۵ به ۹۰.۳درصد در سال ۱۴۰۰ گروه سنی ۶ ساله و بالاتر ،افزایش نرخ باسوادی از ۹۴.۷ درصد سال ۱۳۹۵ به ۹۶.۷ درصد در سال ۱۴۰۰ در گروه سنی ۴۹_۱۰ ساله ،کاهش تعداد بی سوادان از ۸.۸ میلیون نفر سال ۱۳۹۵ به ۷.۴ میلیون نفر در سال ۱۴۰۰در گروه سنی ۶ ساله و بالاتر و تعلق تعداد ۱.۷ میلیون نفر از این رقم بی سواد به گروه سنی ۴۹_۱۰ ساله دانست.

عسگرپور در پایان تصریح کرد: «زمان آن فرا رسیده که نقطه پایانی بر دردها و رنج‌های کودکان کار به عنوان آینده سازان این جامعه گذاشت. در این مسیر باید گام‌های جدی برداشته شود و بیش از پیش برای تحقق قوانین تضمین کننده حقوق کودکان کشور پرداخته شود. باید ضمن درک دنیای کودکان برای حل مشکلات آنان مسئولانه بیندیشیم و بدانیم آموختن، بازی کردن، نشاط و لبخند حق هر کودکی است و هر یک از ما بعنوان حامیانی برای حمایت، ترویج و تجلیل از حقوق کودکان مسوول هستیم. به یاد داشته باشیم که آینده درخشان هر جامعه و ملتی همچون ایران عزیزمان در گرو شکوفایی استعداد نسل آینده کشورمان خواهد بود. »

دانش آموز خبرنگار: مهسا رادپور