عملکرد قرارگاه اجتماعی در شهر تهران رضایت‌بخش نیست

سوده نجفی در هفتاد و چهارمین جلسه صحن علنی شورای شهر تهران به مناسبت هفته مبارزه با مواد مخدر در نطق پیش از دستور خود گفت: همانگونه که مستحضر هستید؛ بر اساس مصوبه اجلاس بین‌المللی مبارزه با اعتیاد و قاچاق موادمخدر در سازمان ملل هر ساله ۲۶ ژوئن که در سال ۱۴۰۱ برابر با ۵ تیر ماه بوده به عنوان روز جهانی مبارزه با مواد مخدر نامگذاری شده است. این نامگذاری به منظور تقویت اقدام و همکاری در دستیابی به هدف جهانی عاری از سوء مصرف مواد مخدر است تا ضمن گرامیداشت یاد شهدای مبارزه با مواد مخدر به اختصار برخی از مشکلات و آسیب‎های ناشی از این بلای خانمان سوز که بسیاری از جوانان و نوجوانان این کشور و شهر را درگیر خود کرده است.

وی با بیان این‌که استعمال مواد مخدر، یکی از چالش‎های اجتناب ناپذیر در سطح بین المللی است که به عنوان یک آسیب بر شاخص‌های اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و بهداشتی هر جامعه‎ای تاثیر گذار و یک تهدید جدی برای جوامع بشری محسوب می گردد. ادامه داد: بر اساس اعلام سازمان ملل شعار «پرداختن به چالش‌های موادمخدر در حوزه سلامت و بحران‌های بشری» برای سال ۲۰۲۲میلادی انتخاب شده است که بار دیگر نشان دهنده آسیب‎های ناشی از مواد مخدر بر سلامت فردی و جمعی می باشد. روز جهانی مبارزه با مواد مخدر فرصت و تلنگری برای جامعه بین المللی است تا نسبت به عرضه، مصرف و آسیب‎های فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و بهداشتی مصرف مواد مخدر نگاهی کاربردی و علمی داشته باشد.

نجفی با تاکید‌بر اینکه در واقع افراد به دلیل مشکلات زیستی و روانی، اجتماعی و فرهنگی گرفتار مواد مخدر می شوند و بعد از فرآیند معیوب، عوارض شدید تر را باز تولید می کنند و نیروی مولد و سازنده جامعه را به یک نقطه هزینه بر مبدل می سازند عنوان کرد:امروز کمتر کشوری در جهان می توان نام برد که مواد مخدر در آن عرضه و مصرف نمی‎شود. جمهوری اسلامی ایران نیز که از ابتدا در معرض ابعاد مختلف توطئه از سوی دشمنان بوده است از این امر مستثنی نیست.

عضو شورای شهر تهران بیان کرد: ایران به دلیل مجاورت و همسایگی با کشور افغانستان که بزرگترین تولید کننده تریاک در جهان است، بیش از سایر کشورها در معرض خطرات ورود مواد مخدر به کشور بوده که همین موضوع سبب سهولت دسترسی و خرید مواد مخدر توسط افراد جامعه شده است. هرچند با تغییر و تحولات سیاسی در افغانستان و تشکیل دولت جدید در این کشور که هرگونه کشت و تولید مواد مخدر را در سراسر افغانستان ممنوع کرده است، اما کماکان بر اساس آمارهای موجود می توان ادعا کرد که بخش عمده ای از ورود مواد مخدر به ایران از این طریق است.

نجفی با اشاره به اینکه بر اساس آمارهای ارائه شده در سال گذشته حدود ۲ میلیون و ۸۰۲ هزار و ۸۰۰ نفر مصرف‌کننده مستمر و یک میلیون و ۶۰۰ هزار نفر مصرف‌کننده غیرمستمر وجود دارد یعنی ۴ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر مصرف‌کننده مستمر و غیرمستمر مواد مخدر در کشور داریم، خاطرنشان کرد: نخستین الگوی مصرف مواد مخدر در کشور مربوط به استعمال تریاک است که حدود ۷۵ درصد از مصرف مواد مخدر در کشور را به خود اختصاص داده است.

وی افزود: دومین الگوی مصرف مواد مخدر مربوطه به مواد مخدری همچون "ماری‌جوانا"، "حشیش"، "بنگ"، "گراس"، "علف" است. سومین الگو مربوط به هروئین و چهارم الگوی مصرف مواد مخدر مربوط به شیشه است که در حقیقت تریاک الگوی نخست مصرف بوده اما در بین جوانان و نوجوانان، گرایش به ماری‌جوانا، منجر به بروز دغدغه جدی شده است.

رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران با تاکید‌بر اینکه نرخ سن ورود به مصرف مواد مخدر ۱۵ سال و میانگین متوسط کشور ۲۲ سال است که نشان دهنده شیوع مصرف مواد مخدر به ویژه "ماری‌جوانا" در بین جوانان و نوجوانان است، ادامه داد: نکته حائز اهمیت این است که ریشه کن کردن اعتیاد به طور کامل امکان‌پذیر نیست اما با همکاری و هماهنگی و ایجاد بسترهای لازم و با تلاش و تدبیر و ارتقاء سطح آگاهی افراد جامعه باید زمینه پیشگیری از گرایش افراد خصوصا جوانان و نوجوانان را فراهم کرد.

وی عنوان کرد: فارغ از تبعات مصرف مواد مخدر بر جسم، عوارض روحی - اجتماعی و فرهنگی مانند فروپاشی نظام خانواده، تعارضات و جرائم اجتماعی، پرخاشگری و خشونت‌های خیابانی، بی خانمانی و تغییر ساختارهای اجتماعی نیز از تبعات وابستگی سوء مصرف مواد مخدر می باشد که این تغییرات اجتماعی نظام ارزشی ورفتاری جامعه را تحت تاثیر قرار می دهد.

نجفی با بیان اینکه با وجود چنین شرایطی دستگاه های نظارتی، امنیتی و انتظامی و ستاد مبارزه با مواد مخدر اقداماتی برای جلوگیری از ورود و عرضه مواد مخدر به کشور انجام داده اند اما مبارزه با ورود مواد مخدر به کشور و پیشگیری از ابتلا به اعتیاد نیازمند بسترهای مناسب فرهنگی و اجتماعی است، افزود: در بررسی های صورت گرفته درباره علل گرایش به اعتیاد، فقر الگوی غنی‌سازی اوقات فراغت برای نوجوانان و جوانان، مشکلات روانی و ساختار های ناکارآمد برای مبارزه با این پدیده شوم ۳ عامل اصلی در کنار دیگر عوامل فرعی شناسایی شده است که نشان دهنده نقش برنامه های فرهنگی و اجتماعی و اوقات فراغت برای نوجوانان و جوانان در جلوگیری ابتلا به مواد مخدر است.

این عضو شورای شهر گفت: شهر تهران با توجه جمعیتی که دارد طبیعتا نسبت به سایر شهرهای کشور بیشتر درگیر اعتیاد است که اقداماتی نیز در این زمینه انجام شده اما کافی نیست و باید پیش از آنکه نسبت به جمع آوری معتادین اقدام کنند علل گرایش جوانان و نوجوانان به اعتیاد را شناسایی و رفع نمایند.

عضو هیات رئیسه شورای شهر با اشاره بر اینکه برنامه های فرهنگی و اجتماعی یکی از عواملی است که با توجه به وجود سازمان فرهنگی و هنری شهرداری تهران و همچنین معاونت فرهنگی و اجتماعی شهرداری انتظار می رود که این دو نهاد فرهنگی و اجتماعی متعلق به شهرداری تهران نسبت به افزایش نشاط اجتماعی و برگزاری برنامه‎های فرهنگی در سطح شهر تهران به ویژه در مناطقی که درصد استفاده از مواد مخدر در آن نسبت به سایر مناطق بیشتر است، اقدام کنند، بیان کرد: تشکیل قرارگاه اجتماعی با حضور سایر نهادهای مربوطه در حوزه اجتماعی برای بررسی و مسائل و مشکلات اجتماعی شهر تهران با محوریت شهرداری اقدامی مناسب است اما عملکرد این قرارگاه که بیشتر معطوف به جمع آوری معتادان شده است رضایت بخش نیست.

وی افزود: قرارگاه اجتماعی در وهله اول با برگزاری برنامه های فرهنگی و اجتماعی در سطح شهر نسبت به ابتلا به اعتیاد پیشگیری کند. در مرحله دوم باید نسبت به جمع آوری معتادان در سطح شهر اقدام کنند و برنامه های ایجابی نیز برای آن داشته باشد. جمع آوری معتادان و نگهداری آنها در مراکز برای بهبود علاج مشکل اعتیاد در شهر تهران نیست و این روش بدون آنکه خروجی مطلوبی در بعد درمان اعتیاد داشته باشد بیشتر هزینه زا است.

نجفی عنوان کرد: موضوع اعتیاد در بلند مدت آسیب‎های دیگری بر روی فرد مبتلا، خانواده و جامعه آن می‎گذارد و باعث طرد شدن از خانواده، تکدی‎گری، فقر، کارتن خوابی و انواع بیماری‎ها می شود. که هر کدام نیز آسیب‎های دیگری را به همراه دارد لذا می طلبد قرارگاه اجتماعی، سازمان فرهنگی و هنری شهرداری، معاونت فرهنگی و اجتماعی شهرداری و سایر دستگاه های فرهنگی نسبت به موضوع اعتیاد ورود کنند تا با برنامه و راهکارهای ایجابی با موضوع اعتیاد برخورد شود.

رئیس کمیته سلامت خاطرنشان کرد: انشاا... در شورای اسلامی شهر تهران و مدیریت شهری با همکاری سایر نهادهای مسئول نسبت به موضوع اعتیاد که منشاء بسیاری از مشکلات و آسیب‎های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و بهداشتی است در حد توان گام برداریم و در این راه، روش درست اصولی و علمی رهایی از اعتیاد را قربانی ارائه اعداد و ارقام نکرده و وضعیت سلامت شهر تهران را ارتقاء دهیم.