مذاکره‌کنندگان در وین برای مشورت به پایتخت‌ها بازگشتند؛
توقف مذاکرات برای «تصمیم سیاسی»؛ «نقطه پایان» نزدیک است؟
روسیه: توافق تا اسفند حاصل می‌شود/ ایران: مذاکرات سازنده است/ فرانسه: نشانه‌هایی مبنی بر توافق وجود دارد/ آمریکا: رایزنی‌ها به مرحله نهایی نزدیک می‌شود/ تروئیکا: در حال رسیدن به مرحله نهایی هستیم
تهران (پانا) - دور هشتم مذاکرات لغو تحریم‌های ظالمانه علیه ملت ایران از امروز به مدت یک هفته متوقف و مذاکره‌کنندگان برای مشورت و تصمیم‌گیری به پایتخت‌ها بازگشتند. هیات‌های مذاکره‌کننده به اتفاق از پیشرفت در مذاکرات و روند رو به جلوی گفت‌وگوها خبر داده‌اند.
شب گذشته آلمان، فرانسه و انگلیس بیانیه‌ای صادر و اعلام کردند «ژانویه فشرده‌ترین دوره این مذاکرات تا به امروز بوده است. همه می‌دانند که در حال رسیدن به مرحله نهایی هستیم که نیاز به تصمیم‌گیری‌های سیاسی دارد. بنابراین، مذاکره‌کنندگان برای مشورت به پایتخت‌ها بازمی‌گردند.» انریکه مورا، هماهنگ‌کننده مذاکرات وین نیز در توئیتی نوشت «هشتمین دور مذاکرات وین بر سر برجام که از بیست و هفتم دسامبر آغاز شده و تاکنون طولانی‌ترین دور مذاکرات بوده با وقفه مواجه شده است. مشارکت‌کنندگان جهت رایزنی و دریافت دستورالعمل راهی پایتختهایشان خواهند شد تا هفته دیگر بازگردند. هم‌اکنون به اتخاد تصمیمات سیاسی نیاز است.»
در روزهای اخیر طبق تحلیل‌های کارشناسان مذاکرات روند روبه‌جلویی داشته و رایزنی‌ها اکنون به مراحل پیشرفته و حساس‌ترین مقطع خود در ماه‌های گذشته رسیده است. علی باقری‌کنی، مذاکره‌کننده ارشد جمهوری اسلامی ایران و انریکه مورا، هماهنگ‌کننده کمیسیون مشترک برجام نیز روز گذشته قبل از توقف مذاکرات، دیدار و گفت‌وگو کردند و در ادامه نیز نشست نماینده ایران با مذاکره‌کنندگان سه کشور اروپایی و اتحادیه اروپا در هتل کوبورگ برگزار شد و طرف‌ها درباره موضوعات مورد اختلاف به گفت‌وگو پرداختند.
رسانه‌ها نیز از حصول پیشرفت در مذاکرات و نزدیک شدن کشورها به توافق خبر داده‌اند. وبگاه آمریکایی «دیپلماتیک» با بیان یانکه طرف‌های مذاکره در وین در حال آماده‌سازی پیش‌نویس هستند، نوشت «این مذاکرات خوب پیش رفته است.»
فرانسه: مذاکرات دشوار ولی نشانه‌هایی مبنی بر حصول توافق وجود دارد
یک مقام دفتر ریاست‌جمهوری فرانسه نیز روز گذشته پس از گفت‌وگوی تلفنی ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه و امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه درخصوص توافق هسته‌ای عنوان کرد که مذاکرات میان ایران و قدرت‌های جهانی همچنان دشوار است اما نشانه‌هایی مبنی بر حصول توافق وجود دارد. این مقام فرانسوی بیان کرد که مسئله تضمین‌های امنیتی برای ایران و چگونگی تحت کنترل بازگرداندن برنامه هسته‌ای این کشور همچنان نیاز به شفاف‌سازی دارد.
ایران: گفت‌وگوها سازنده و روبه‌جلو است
یک منبع مطلع نزدیک به هیات مداکره‌کننده ایران نیز گفت «دور هشتم مذاکرات وین، از شنبه حدود یک هفته برای پاره‌ای از مشورت‌ها با پایتخت متوقف می‌شود». این منبع مطلع خاطرنشان کرد «با توجه به اهمیت موضوعات باقی‌مانده و لزوم اتخاذ تصمیمات سیاسی، تفاهم شد هیأت‌ها برای مشورت و رایزنی به پایتخت‌ها بازگردند». وی روند گفت‌وگوها را تاکنون سازنده و رو به جلو خواند و افزود «اگر طرف‌های مقابل پس از بازگشت از پایتخت‌ها تصمیمات لازم را اتخاذ کنند، امکان حرکت سریعتر به سمت توافق وجود دارد».
آمریکا: رایزنی‌ها به مرحله نهایی نزدیک می‌شود
جالینا پورتر معاون سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا هم بامداد امروز در نشست خبری هفتگی این وزارت‌خانه در پاسخ به سوالی درباره توقف چند روزه مذاکرات ایران و سایر طرف‌های برجام در وین درباره احیای این توافق خاطرنشان کرد که «این رایزنی‌ها به مرحله نهایی نزدیک می‌شود». وی افزود «همان‌طور که می‌دانید راب مالی نماینده ویژه دولت در امور ایران نیز در حال بازگشت به واشنگتن است. همه طرف‌ها با پایتختهایشان بازگشته‌اند تا در این مرحله مشورت‌های لازم را انجام دهند. در حال حاضر نیز من بیش از این نمی‌توانم اطلاعاتی در اختیار شما قرار دهم».
تغییرات تیم مذاکراتی آمریکا
یکی از اتفاقات مهم این دور از مذاکرات شکاف میان اعضای هیات آمریکایی بود که به چند تغییر و جابه‌جایی منجر شد. تغییر در تیم مذاکراتی آمریکا از معمار تحریمها یعنی ریچارد نفیو در روزهای اخیر شروع شد و در تازه‌ترین تغییر آرین طباطبایی (مشاور ارشد دفتر کنترل تسلیحات وزارت خارجه ایالات متحده) عضو ایرانی‌تبار هیأت آمریکایی نیز از این تیم کنار گذاشته شد. وبگاه «دیپلماتیک» به نقل از برخی منابع گزارش کرد خروج ۲ نفر از تیم مذاکره‌کننده آمریکا در گفت‌وگوهای هسته‌ای ایران در نتیجه اختلافات سیاسی‌ای است که مدتی است بین اعضای تیم آمریکایی به وجود آمده است. بر اساس این گزارش، «ریچارد نفیو» معاون نماینده آمریکا در امور ایران ماه دسامبر از تیم مذاکره‌کننده آمریکا در مذاکرات هسته‌ای ایران کناره‌‌گیری کرد و در وزارت خارجه ایالات متحده باقی ماند. از طرف دیگر، طباطبایی که به عنوان مشاور ارشد دفتر کنترل تسلیحات وزارت خارجه آمریکا فعالیت دارد نیز از تیم راب مالی جدا شد و هم‌اکنون به کار خود در دفتر معاونت کنترل تسلیحات و امنیت بین‌المللی وزارت خارجه آمریکا ادامه می‌دهد.
قاعده بازی فرق کرده است
در حالیکه این روزها مقامات دولت بایدن در اظهارات خود بر دیپلماسی با ایران و مواضع غیرشفاف و پرابهام درباره دستیابی به توافق یا شکست مذاکرات را بیان می‌کنند. حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان روز چهارشنبه در کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی به تشریح آخرین وضعیت مذاکرات در حوزه‌های رفع تحریمها، تعهدات هسته‌ای، اخذ تضامین و راستی‌آزمایی پرداخت و تاکید کرد «اراده جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به یک توافق خوب، پایدار و قابل اتکا قطعی است». امیرعبداللهیان با تأکید بر اینکه «تا به امروز هیچ گفت‌وگوی مستقیمی بین تیم‌های مذاکراتی جمهوری اسلامی ایران و آمریکا در وین صورت نگرفته است»، اظهار داشت «نظرات فنی ۲ طرف از طریق یادداشت‌های مکتوب غیررسمی و به واسطه هماهنگ‌کننده اتحادیه اروپایی منتقل می‌شود». سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس نیز بعد از این دیدار اظهار داشت «حرف ما این است که اگر آمریکایی‌ها واقعا خواهان مذاکره دوجانبه هستند، اول باید به تمام تعهدات و توافقات برجام عمل کنند و همچنین تضمین بدهند که دیگر از آن خارج نمی‌شوند، آن‌گاه می‌توان در مورد مذاکرات دوجانبه حرف زد.» محمود عباس‌زاده‌مشکینی افزود «قاعده بازی اکنون فرق کرده است. ما با برخی از کشورها از جمله چین تفاهم‌نامه راهبردی و همکاری‌های مشترک امضا کردیم و قرار است که چین در برخی از حوزه‌های استراتژیک ما سرمایه‌گذاری کند. از سویی دیگر علاقه‌مندیم که توافق‌هایی مشابه با روسیه داشته باشیم و طبعا شکل‌گیری یک بلوک قدرتمند اقتصادی با حضور ایران، روسیه و چین منافع بالایی برای این کشورها و همچنین منطقه دارد. حتما گسترش تعاملات و مناسبات اقتصادی با سایر دولت‌ها و کشورهایی که خواهان رابطه با ایران هستند سد محکمی در برابر تحریم‌های ظالمانه آمریکا خواهد بود.»
توافق تا اسفند حاصل می‌شود؟
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات وین نیز روز پنجشنبه در گفت‌وگو با اسپوتنیک از احتمال رفع تحریم‌های نفتی آمریکا علیه کشورمان از ماه آوریل (اواسط فروردین ۱۴۰۱) در صورت احیای برجام خبر داد و گفت «اگر مذاکرات با سرعتی بیشتر نسبت به سرعت کنونی آن انجام شود، امکان حصول توافق تا پایان ماه فوریه (دهه اول اسفندماه) واقعی به نظر می‌رسد». وی گفت: «البته پس از آن چند ماه برای ازسرگیری اجرای توافق هسته‌ای زمان نیاز است». وی اظهار داشت: «برای اینکه آمریکایی‌ها آماده لغو تحریمها شوند و شرایط مورد نظر برای بازگشت تجارت خارجی ایران به حالت عادی را تضمین کنند، مدتی زمان لازم است که احتمالاً همه این مسائل باید تا قبل از ماه آوریل حل‌وفصل شود. تهران نیز چند ماه زمان نیاز دارد تا برای بازگشت به اجرای تعهدات خود در برجام آماده شود».
میخائیل اولیانوف همچنین شب گذشته در توئیتی نوشت «مشارکت‌کنندگان در مذاکرات وین بر سر برجام وقفه‌ای نه چندان طولانی در مذاکرات می‌اندازند تا جهت رایزنی به پایتختهایشان بازگردند. مذاکرات به سطح پیشرفته‌ای رسیده است که نیازمند تصمیمات سیاسی است. انتظار می‌رود که ادامه دور هشتم هفته آینده ازسرگرفته شود.»
اراده ایران دستیابی به توافق خوب در کوتاه‌ترین زمان است
روز گذشته همچنین حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه کشورمان و آنتونیو گوترش دبیرکل سازمان ملل متحد در گفت‌وگویی تلفنی درباره تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله آخرین تحولات در یمن و افغانستان و همچنین روند مذاکرات جاری در وین به رایزنی پرداختند. وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به روند مذاکرات جاری در وین برای لغو تحریمها، روند مذاکرات را مثبت خواند و بار دیگر بر اراده جدی جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به توافق خوب در کوتاه‌ترین زمان ممکن تأکید کرد. امیرعبداللهیان در ادامه با تاکید بر عدم اعتماد به حاکمان کاخ سفید، بر ضرورت انجام اقدامات عملی و ملموس و قابل راستی‌آزمایی طرف غربی و آمریکا برای اثبات دستیابی به توافق پایدار و قابل اتکا تأکید کرد. از سوی دیگر وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در توئیتی با اشاره به عدم اعتماد به سیاستمداران آمریکایی نوشت: «در موضوع لغو تحریمها باید منافع کامل ایران محقق شود و بر روی زمین اتفاق ملموسی رخ دهد. برای ما ملاک هرگونه قضاوتی، مشاهده رفتار عملی آمریکا خواهد بود.»
ارسال دیدگاه