مینا قاسمی: «آن شب» روایت یک تجارت پرسود است

مینا قاسمی‌زواره، کارگردان «آن شب» در گفت‌وگو با خبرنگار پانا درباره ساخت این مستند گفت: مستند «آن شب» یک مستند مشاهده‌گر از اتفاقی است که به صورت ناگهانی و اتفاقی با آن مواجه شدم. اسفند سال ۱۳۹۸ بود، شرایط سختی را پشت سر گذاشتیم، تمام دفاتر سینمایی بسته بود و نمی‌توانستم برای ساخت فیلمم از هیچ‌جا دوربین تهیه کنم و در نهایت این فیلم را با گوشی آیفون ۷ و یک میکروفون که با سیم دستی ساختیم و کل فیلم چیزی است که همان لحظه با آن مواجه شدیم و هرچیزی که اتفاق افتاده را ما ضبط کردیم. حتی فرصت اینکه از دوستانم دوربین تهیه کنم نبود چون ممکن بود صحنه‌هایی از فیلم را از دست بدهیم.

این مستندساز درباره موضوع حساس این فیلم گفت: موضوعی که به آن پرداختیم، مسئله خرید و فروش یک نوزاد است. ما در گرم‌خانه زنان حضور داشتیم و مددکار و مدیر عامل آن مرکز، اجازه نداد که آن بچه به فروش برسد. خیلی ناگهانی با خریداران بچه که یک باند در دروازه غار تهران هستند مواجه شدیم. این باند کسانی هستند که بچه‌ها را با قیمت‌های خیلی پایین، یک میلیون تومان یا حتی ۵۰۰ هزار تومان از خانم‌های آسیب دیده می‌خرند و با قیمت بالا به خانواده‌هایی می‌فروشند که سالیان سال است منتظر فرزندند و پشت درهای بسته بهزیستی مانده‌اند.

این سینماگر ادامه داد: تجارتی که در جامعه ما راه افتاده، حاصل تصمیم‌گیری‌ها و سیاست‌های نادرست بعضی از سازمان‌های ما است و این خلا باعث شده تا یک عده از این موضوع سو استفاده کنند. «آن شب» با این که یک خط داستانی دارد، اما چند داستان را روایت می‌کند. ماجرای یک مددکار را به تصویر می‌کشد که در تلاش است زن‌های آسیب‌دیده جامعه را نجات دهد، ماجرای زنی را روایت می‌کند که به دلیل فقر، بی کسی و بی‌پناهی مجبور است فرزند خودش را بفروشد.

این مستند ساز درباره دلیل ساخت این مستند توضیح داد: بیش از یک دهه است در حوزه اجتماعی فعالیت داشتم و سال‌ها مستندسازی اجتماعی انجام دادم و حدود یازده سال در دروازه غار انجمن حمایت از زنان سرپرست خانوار و کودکان بد سرپرست را داریم و همیشه به این فکر می‌کردم که چگونه می‌توان به این ماجرا پرداخت. پس از این همه سال وقتی هنوز این صحنه‌ها را می‌بینیم، قلبمان به درد می‌آید و برای من به تصویر کشیدن این موضوع خیلی سخت بود.

قاسمی درباره فضای این مستند افزود: این مستند مصاحبه محور نیست، فقط در پایان صحبت‌های مادر را قرار دادیم چون ایشان هم حق داشت تا درباره خودش و شرایطش صحبت کند. مستند «آن شب» یک مستند مشاهده‌گر است.

این کارگردان در پایان سخنان گفت: باتوجه به اینکه این مستند فضای کاملا زنانه دارد و حوادثی که برای زنان اتفاق می‌‍‌افتد را روایت می‌کند. این فیلم در یک فضای کاملا زنانه روایت می‌شود. یکی برای بقا، دیگری برای حیات و یکی برای اصلاح تلاش می‌کند. این روایت برای من مهم بود و اهمیت ماجرا هم این بود که مسئولین می‌توانند کمک کنند که جلوگیری شود و این اتفاق رخ ندهد. در چند ماه اخیر که قانون اصلاح جمعیت و افزایش جمعیت تنظیم شده است و از سقط جنین و این موارد پیشگیری می‌شود، یا خیلی کم است یا دیگر نیست. این یعنی باروری زنانی که معتاد هستند و این افراد توانایی پرداخت هزینه کودک را ندارند و نتیجه‌اش افزایش فروش کودکان است. مسئولین ما باید این اتفاق را بدانند و ببینند تا چاره‌ای برای آن بیندیشند.