آنچه باید درباره سرمقاله بدانید

چه کسانی سرمقاله می‌نویسند و چه ویژگیهایی دارند؟

سرمقاله‌نویسان باید از افراد پر تجربه و دارای تحصیلات و معلومات وسیع انتخاب شوند. نویسندگان ستون سرمقاله باید با ادبیات، سیاست، اقتصاد،تاریخ، امور دولتی،روانشناسی، امور ملی و[ بین‌المللی آشنا بوده و سیاستهای خبری و خط‌ مشی رسانه‌‌ای که در آن مشغولند ، را به خوبی بشناسند. تا منطبق با این سیاستها اعلام موضع و نظر کنند.]

این اطلاعات و معلومات پایه واساس کار نویسندگان برای آگاهی و هدایت افکار عمومی در جهت سیاستهای رسانه است ؛ بنابراین باید از نویسندگان ِ خوش فکر و صاحبنظر کمک گرفت.

سرمقاله چون بیانگر دیدگاه رسانه است؛ معمولا به قلم سردبیر یا مسئولان رسانه نوشته می‌شود ، گرچه افراد صاحبنظر و نامی دیگر که کاملا با دیدگاههای رسانه انطباق دارند هم می توانند سرمقاله بنویسند .

محتوای سرمقاله

محتوای سرمقاله الزاما سیاسی نیست. یک رسانه خبری_ تحلیلی می‌‌تواند در سرمقاله از شخص، از امور مورد بحث در میان مردم( افکار عمومی)،در انتقاد ازشخصیتهای سیاسی، اقتصادی،فرهنگی،و مسئولان،در تجلیل از یک شخصیت،،دربارۀ اقدامات نیک گذشتگان و مانند اینها ، سخن گوید.

باید بدانید؛ محتوای سرمقاله برای روزنامه یا هر رسانه دیگری دارای بار حقوقی است و ایجاد مسئولیت می‌کند. یعنی هر نکته‌ای که در سرمقاله بیاید؛ مثبت یا منفی ،له یاعلیه هر شخص حقیقی و حقوقی یا اگر مقاله شاکی خصوصی پیدا کند یا مدعی العموم اقامه دعوی کند، تمامی بار مسئولیت متوجه روزنامه است، نه شخص نویسنده. به همین دلیل باید با مشخص کردن عنوان" سرمقاله" آن را از سایر مقاله‌ها متمایز کرد.

ویژگیهای سرمقاله

• همانطور که گفته شد؛ موضع‌گیری رسانه در باره یک موضوع (رویداد خبری) ویژه است.به همین دلیل سر مقاله حتما باید با عنوان "سرمقاله" نوشته شود و نیز الزاما جا و ستون ثابت و بدون تغییر داشته باشد،هر چند که در برخی نشریات سرمقاله با عناوین دیگری نظیر "طلیعه"،"سخن روز"،"سرآغاز"،"اول دفتر"و مانند اینها نوشته می‌شود،اما باید خواننده به راحتی تشخیص دهد؛ آنچه می‌خواند سرمقاله است و نه هرچیز دیگر مثل یادداشت.

• سرمقاله ، معمولا اسم و امضا ندارد،؛ مگر آنکه نام نویسنده به اهمیت سرمقاله بیفزایدو خواننده را به مطالعه آن ترغیب کند.

• روزنامه‌نگاران مشهور و صاحبنظر در واقع تعیین کننده‌‌اند و نظراتشان صائب است و موجب افزایش تیراژ نشریه می‌شود.

• نثر گیرا و جذاب نویسنده نیز تاثیر بسیاری در جلب و ترغیب خوانندگان مقاله دارد.

• نثر سرمقاله باید وزین و متین باشد و به سمت طنز و فکاهه نرود و حتما باید با زبان معیاربوده و سنجیده ، دارای منطق ، مستند و مستدل باشد.

• [سرمقاله معمولا حجم خیلی کوتاه مثل یک یا دوپاراگراف ندارد ، در عین حال که کوتاهی و ایجاز مثل هر متن رسانه‌ای دیگر از ویژگیهای مهم آن است.

• همه آنچه در بارۀ یک مطلب و نوشتۀ خوب ژورنالیستی گفته‌ایم در مورد سرمقاله نیز صادق است از جمله اینکه نباید به موضوعات پراکنده بپردازد و وحدت موضوع و استحکام و یکدستی نگارش در آن باید حفظ شود.نثر روان و رسا و ساده داشته‌باشد و نبایددر آن کنایه و توهین دیده‌شود.]

منبع: مقاله‌نویسی در مطبوعات ؛ حسین قندی

توضیحات و برخی تغییرات نگارشی از واحد آموزش پانا