تکنیک‌های شوخی و تمجید در مصاحبه
واحد آموزش پانا: در نظر بگیرید، صبح زود برای مصاحبه به دفتر یک مقام ِمسئول رفته اید؛ فضا کاملا رسمی و خشک است، شروع مصاحبه چگونه باید باشد؟ مطمئنا از معرفی خود و رسانه‌تان شروع می‌کنید اما باز هم فضا سرد است، چه می‌کنید؟ یا وقتی در اواسط کار، جریان مصاحبه قفل شده است؛ چه باید کرد؟
شوخی و تمجید تا چه حد؟
می‌گویند؛ در ارتباطات انسانی آنها که روحیۀ شادی دارند و اهل شوخی و بذله‌گویی هستند محبوب‌ترند و کلامشان اثرگذارتر. آنها که اصطلاحا "خیلی عصا قورت داده!" نیستند را مردم بیشتر می‌پسندند و با آنها ارتباط بهتری برقرار می‌کنند. اما شوخی در کجا؟ و تا چه حد؟
از سوی دیگر اغلب مردم دوست دارند، مورد توجه قرار گیرند و دیده شوند. بله! اغراق نیست اغلب مردم! به خصوص آنها که مشهورترند و مسئولیتی دارند؛ دوست دارند کارهایشان دیده شود و مقبول و مورد تایید قرارگیرد؛ چون این نشانه‌ای از توجه دیگران به آنهاست. اما بازهم این تعریف و تمجید تا چه حد باید صورت گیرد که متهم به تملق و چاپلوسی و اصطلاحا "پاچه‌خواری" نشویم ؟
این دو مهارت انسانی (شوخی و تعریف_تمجید) در مصاحبه، برای بازکردن یخهای مصاحبه بسیار به‌کار می‌آید. با ظرایف این تکنیک‌ها آشنا شوید:
*شوخی: در بیشتر مصاحبه‌ها خوش‌برخوردی و شوخی، به خوبی جواب می‌دهد؛ مگر اینکه مصاحبه_ شونده موقعیتی داشته‌باشد که امکان شوخی کردن با او نباشد.
در مورد استفاده از شوخی در مصاحبه ها هیچ قانون خاصی وجود ندارد و تقریبا هیچ کتاب خاصی در این مورد نیست. اما اگر ذاتا آدم شوخ طبعی هستید و شوخی‌های شما دلنشین است و این توانایی را دارید؛ حتما از آن استفاده کنید. این به پیشبرد مصاحبه کمک می‌کند و ابتکار عمل را به دست شما می‌دهد. اما دقت کنید؛ این مساله کاملا بستگی به شرایط مصاحبه و موقعیت مصاحبه‌شونده و البته شناخت قبلی شما از شخصیت وی دارد(تحقیق قبل از مصاحبه در مورد شخصیت مصاحبه شونده ضروری است). اگر شوخی بدون در نظر گرفتن این عوامل صورت گیرد[حتی اگر شما در شوخی کردن کاملا زبده و توانمند باشید؛ ممکن است، توهین تلقی شود و شما را شدت از چشم مصاحبه شونده بیندازد و حتی خودنمایی تعبیر شود. بنابراین تنها شوخیِ به‌جا با در نظرگرفتن عوامل بالا می تواند موثر باشد.]
*تعریف و تمجید: معمولا در طول مصاحبه تعریف و تمجید باعث بازشدن گاردِ مصاحبه شونده و پیش‌بردن مصاحبه و رسیدن به اهداف آن می‌شود، اما این نگرانی همیشه وجود دارد که اگر باعث شود آن فرد خود را خیلی دست بالا بگیرد چه؟ یا اگر تلقی تملق و چاپلوسی از سوی مصاحبه کننده شود؟که اگر این‌گونه شود، متاسفانه کار بهتر که نشده بدتر هم می‌شود.
[خُب! به کاربردن این تکنیک هم بسته به شناخت از شخصیت مصاحبه‌شونده و درک شرایط ، زمان و مکان مصاحبه دارد. ]
به طور مثال اگر مصاحبه شونده کتابی نوشته است؛در صورتی که وقت دارید کتاب را مطالعه کنید یا حداقل آن را مروری کنید و اطلاعات جانبی در رابطه با آن بیابید. این اطلاعات به شما کمک می‌کند در طول مصاحبه گذری بر کتاب او داشته‌باشید. جملاتی مثل این؛"من واقعا کتاب شما را دوست دارم خصوصا آن بخشی که در مورد ..." و جملاتی شبیه به این.
به طور کلی؛ تعریف واقع بینانه و [نه غلو شده] بهترین حالتِ تعریف است که علاوه بر اظهار نظر محبت آمیز نسبت به یک شخص،گره‌ها و یخهای مصاحبه را باز می‌کند و تشویق‌کننده وی به ارائه اطلاعات است. [علاوه بر اینکه فرد مصاحبه‌کننده را هم فردی مطلع و آگاه نشان می‌دهد.]
به طور حتم اظهارنظر در مورد افراد بهتر از باز‌خورد ندادن در مورد مصاحبه شونده است؛ اما در این کار به ظرافتهای ارتباطی دقت کنید؛ که وجه تملق و چاپلوسی نگیرید.
بنابر صادقانه و محبت آمیز و با اطلاع کامل از فرد تعریف کنید .
-----------------------------------------------------------------------------------------
واحد آموزش پانا/ مطالب نشانگرهای * از مدرسه روزنامه نگاری مهر
ارسال دیدگاه