حکایتِ "گفت"

تکلیف خود را با "گفت" روشن کنید!

1 _ راه آسان و درست این است که خبرنگار وقتی می‌خواهد؛ گفته‌ای را به کسی نسبت دهد از فعل گفت یا می‌گوید - بسته به حالت خبر- استفاده کند . در این استفاده زواید را در جمله حذف کنید. زواید؛ چیزهایی است که جمله را طولانی و خسته‌کننده می‌کند و خواننده را خسته .

مثلا

بهتر است به جای جمله :

* در سخنان خود در یک نشست، سخنگوی انجمن گفت؛ ...

این جمله به کار برد :

**سخنگوی انجمن در یک نشست ماهانه این انجمن گفت؛ ....

2- حواستان باشد! مبادا برای پرهیز از نقل‌قولهای متعدد و مکرر از یک نفر، در یک متن خبری؛ دست به متنوع کردن و واژه‌پردازی‌های نادرست و بیهوده بزنید.

مثلا از ترکیب‌های :

• مدعی شد
• پذیرفت
• روشن کرد
• خاطرنشان کرد
• اشاره کرد
• توضیح داد
• تکذیب کرد

به جای"گفت" استفاده شود. مگر اینکه؛ ترکیب‌های یادشده درست در مفهوم واژه‌ای خود قرار‌گیرد. چنانچه بارها تاکید کرده‌ایم هر کدام از این واژگان بار معنایی خود را دارند و استفاده بی‌مورد و بی‌توجه به معنای هر کدام به جای"گفت" ، برای پرهیز از تکرار، ممکن است معنی جمله تغییر داده و حتی بار حقوقی و مسوولیتی را متوجه خبرنگار یا دبیر کند . *

3- ترکیب "اضافه‌کرد" یا فعلِ "افزود" را وقتی استفاده کنید که گوینده توقف کرده‌باشد، پس از کمی فکرکردن چیزی گفته‌باشد یا در گفته او تناقض یا تضادی را بتوان یافت.

مثال :

او گفت که شایسته سالاری اساس انتصاب مدیران است.اما افزود:"و ما هم‌اکنون چقدر به این شایسته سالاری در بدنه مدیریت کشور نیاز داریم ".

نکته :

دقت کنید؛ از ترکیب"اضافه کرد" یا فعل"افزود" به این سبب و با این توجیه استفاده نکنید که حس می‌کنید جمله طولانی شده و بهتر است آن را به دو یا چند جمله تقسیم کنید این کار درست نیست! بخصوص اگر در یک متن خبری این عبارتها، به تکرار بینجامد راه بهتر این است؛ که مفهوم گفته‌ها نقل شود و بهترین فصل‌ها یا نکته‌ها را با این ترکیب یا فعل آغاز کرد .

مثال:

او گفت: در این زمان بیش از هر چیز به وحدت در کشور نیاز داریم و باید تسویه حسابهای جناحی را به زمان دیگری واگذار کنیم و مصالح و منافع ملی را به هر چیز دیگر ترجیح دهیم .

وی با اشاره به مساله برجام و موانع به نتیجه رسیدن آن افزود؛ وحدت کلام و اعلام موضع واحد در برابر سنگ اندازی های دشمنان در مساله برجام ...

4- برای نقل گفته های تازه و برای دمیدن نوعی تازگی در خبر، بسیاری"می‌گوید" را به "گفت" ترجیح می‌دهند. در به‌کاربردن می‌گوید زمان و لحن خبر مهم است به آن توجه کنید.همچنین بهتر است؛ وقتی در یک خبر، نخستین نقل از کسی اورده می‌شود، نخست نام او را ذکر کنیم:

مثال:

جان اسمیت می‌گوید:"من خشمگین هستم "

---------------------------------------------------------------------------------پای‌نوشت:

*در درسهای گذشته به شکل مبسوط در مورد معنی این واژگان و نحوه به‌کاربردن آن به جای"گفت" نوشته‌ایم برای بیشتر دانستن به آنها مراجعه کنید .