تضمین امنیت داخلی در گرو جایگاه استراتژیک آب

به گزارش خبرنگار سیاسی پانا، حسن روحانی دولت خود را دولتی با اولویت محیط زیست تعریف می کند که البته این اولویت گذاری در شرایط کنونی منطقه و با توجه به بی ثباتی کشورهای حاشیه جنوب غربی که درگیر جنگ منطقه ای شده اند؛ پر بیراه نیست. ایران در همسایگی کشور عراق، سوریه، اردن ، عربستان و ترکیه که با توجه به شرایط اقلیمی از عوامل اساسی ایجاد ریزگردها در منطقه هستند قرار دارد و با توجه به مشغله های داخلی تعدادی از این کشورها برای مبارزه با تروریسم، و یا کشمکش های داخلی، وظیفه حفظ امنیت زیست محیطی منطقه را به تنهایی بر دوش دارد.

چندی پیش روحانی در همایش مقابله با گرد و غبار، با اشاره به لزوم همکاری کشورهای منطقه برای مبارزه با ریزگردها گفت: ما کشورهای منطقه باید در کنار هم قرار بگیریم؛ اقداماتی با کشورهای عراق، افغانستان و ترکمنستان آغاز شده است و باید با همکاری و در سایه گفت و گو به طرح های مشترکی برسیم که به نفع کل منطقه ما باشد؛ باید حس کنیم که همگی اعضای یک خانواده هستیم.

محمد جواد جمالی نوبندگانی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی نیز در گفت و گو با پانا به اهمیت بحث امنیت آب در کشور پرداخته است. او در این خصوص گفت: بحث امنیت آب در شرایط فعلی کشور، حقیقتا موضوعی جدی است. متاسفانه کشور ما از نظر جغرافیایی در منطقه ای قرار گرفته که اکثر مساحت آن را کویرها ، بیابان ها و صحراها تشکیل می دهند و متوسط بارندگی در کشور حدود 210 الی 220 میلیمتر در سال است و حتی ممکن است در مناطقی از کشور 10 میلیمتر در سال بارندگی داشته باشیم. البته در مناطق دیگری مانند آستارا و رشت این عدد سالیانه بیش 1000 است و به همین دلیل میزان بارندگی در کشور ما بسیار کمتر از نرم جهانی است.

برداشت از منابع آب کشور صحیح نبوده است

وی ادامه داد: متاسفانه در کشور ما مدیریت برداشت از منابع آبی صحیح نبوده است و مدیریت کشت نداشته ایم. به طور مثال در استان اصفهان که از نظر بارندگی جزء استان های کم بارش است اکنون برنج کاشته می شود و شاهد آن بوده ایم که طی سالیان گذشته به بهانه های مختلف برداشت آب از منابع زیر زمینی افزایش پیدا کرده است .

عضو هیئت رئیسه کمیسیون امنیت ملی خاطرنشان کرد: از طرفی رود خانه های کشور تا حدی خشک شده هستند زیرا طی سال های اخیر بارش برف نداشته ایم و متاسفانه موضوع دیگر لغو دستور دشت های ممنوعه بود و اکنون ما دشت ممنوعه ای نداریم و به عقیده بنده این کار بسیار اشتباه است .

کمبود آب در روستا ها باعث حضور روستاییان در حاشیه شهر ها شده است

وی ادامه داد : بحث دیگر این است که ما در کشور به اندازه چاه های مجاز چاه های غیر مجاز داریم و شاید بتوان گفت که از منابع آبی زیرزمینی خود 70 تا 75 در صد آن را برداشت کرده ایم و یکی از مشاغل اصلی مردم در روستاها کشاورزی بوده است. با توجه به خشکسالی های کشور که باعث مهاجرت روستاییان به شهر ها و حاشیه نشینی شده است و نظر به اینکه آنها شغل دیگری هم بلد نبودند؛ یا باید تحت پوشش نهاد های حمایتی نظیر کمیته امداد ، بهزیستی و خیرین قرار بگیرند و یا به اقداماتی که خلاف امنیت مملکت است دست بزنند؛ اکنون مشاهده می کنید که جمعیت روستاییان در کشور ما شاید زیر 30 درصد باشد درحالی که در گذشته 70 درصد جمعیت کشور در روستا ها زندگی می کردند .

نباید صنایع آب بر را در مناطقی احداث می کردیم که برای آب شرب هم مشکل دارند

جمالی نوبندانی افزود: متاسفانه صنایع آب بر مانند پتروشیمی و فولاد بدون تحقیق و مطالعه در مناطقی احداث شده که حتی برای آب شرب هم مشکل دارند و این امر باعث مشکلات در حوزه داخلی شده است و اکنون مشاهده می کنیم که بسیاری از تالاب های ما خشک شده است. به طور مثال دریاچه های پریشان و بختگان که از زیست گونه های خوب کشور بودند که خشک شده اند. همچنین دریاچه مهارلو و ارژن وضعیت خوبی ندارند و از حال دریاچه ارومیه نیز همه با خبر هستند. دریاچه هامون و جازموریان نیز در حال خشک شده هستند.

برخی از تصمیمات در زمینه حل موضوع آب، تغییرات اقلیمی را به همراه دارد

وی گفت: صحبت هایی مبنی بر تغییر سرشاخه های رودها به مرکز و جنوب ایران صورت گرفته است که همین موضوع باعث تغییرات اقلیمی خوزستان و استان های دیگر شده است که اعتراضاتی را نیز به همراه داشت. اکنون بحث های دیگری وجود دارد؛ به طور مثال برخی می گویند از دریای عمان یا دریای خزر آب را به مرکز کشور انتقال دهیم که این موضوع از نظر اقتصادی هزینه بالایی دارد. علاوه بر آن مسائل زیست محیطی را نیز به همراه خواهد داشت و در ضمن باید دید آیا واقعا می توانیم چنین کاری را انجام دهیم.

عضو هیئت رئیسه کمیسیون امنیت ملی با اشاره به گزینه دیگر مطرح شده، که وارد کردن آب از قزاقستان و تاجیکستان است، افزود: در خصوص این راهکار باید بررسی های لازم صورت گیرد. از طرفی توسط دولت ترکیه سد هایی بر سرچشمه های دجله و فرات که ما در قسمت اروند از آن بهره مند می شویم زده شده که مشکلات عمده ای را به همراه داشته است.

گفتنی است در این خصوص اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با محوریت کمیته امنیت آب جلسه ویژه ای را برای بررسی ابعاد مختلف این پروژه دولت ترکیه با عنوان «گاپ» معرفی می شود، برگزار کردند. این پروژه سدسازی قرار است توسط کشور ترکیه و با احداث چندین سد بر روی سرچشمه های رودخانه های دجله و فرات اجرا شود که بر اساس گزارش های کارشناسی ارائه شده به کمیسیون امنیت ملی، اجرای چنین پروژه ای علاوه بر خشک کردن بسیاری از زمین های کشاورزی در کشورهای عراق و سوریه و نیز غرب ایران، بحران ریزگردها را به مناطق گسترده ای از کشور تسری می دهد.

این جلسه که با حضور معاونان وزارت امور خارجه و مسئولان وزارت اطلاعات، سازمان حفاظت محیط زیست و وزارت نیرو برگزار شد و به بررسی ابعاد مختلف امنیتی، اقتصادی و زیست محیطی پروژه «گاپ» پرداخت و این بررسی ها ادامه خواهد داشت.

امیدوار به حل مسئله آب با کمترین تنش

جمالی در ادامه این گفت و گو با تاکید بر این مطلب که موضوع محیط زیست موضوعی منطقه ای و جهانی است خاطرنشان کرد: وقتی مشکلاتی در عراق ، سوریه و اردن از نظر زیست محیطی رخ دهد مشاهده می کنیم که ریزگرد های آن به سمت کشورمان می آید. متاسفانه این کشور ها نیز حاکمیت مقتدری بر کشور خود ندارند بنابراین همه اینها دست به دست هم داده تا برای محیط زیست و اقلیم آب و هوایی کشور مشکلاتی پیش بیاید. حق آبه ها پرداخت نمی شود و به همین دلیل در کمیسیون امنیت ملی کمیته ویژه ای را به نام کمیته آب تشکیل داده ایم. در این کمیته 1 جلسه در خدمت وزیر نیرو مهندس چیت چیان بودیم و در حال کار روی این موضوع هستیم و امیدواریم بتوانیم مسئله آب طوری مدیریت شود که با کمترین تنش بتوانیم موضوع را حل کنیم.

زیرپا گذاشتن معاهده پاریس از سوی ترامپ تصمیمی نابخردانه بود/کشور های صنعتی مسئول اصلی آلودگی

جمالی نوبندگانی یادآورشد: ما جهانی پیوسته به هم از نظر آب وهوایی داریم و کشور های صنعتی بیشترین مسئولیت را در ارتباط با آلاینده ها ، کره زمین و لایه ازون دارند و آمریکا سردمدار این قضیه است. البته کشورهای دیگری مانند چین و کشورهای اروپایی که سهم عمده ای در آلوده کردن محیط زیست دارند نیز تعهداتی برای کاهش آلاینده های خود داشته اند؛ اما آمریکا با روی کار آمدن ترامپ معاهده زیست محیطی پاریس را زیر پا گذاشت که این موضوع قطعا به محیط زیست دنیا ضربه خواهد زد که باید گفت این موضوع از تصمیمات نابخردانه و افراطی شخص ترامپ است.

آمریکا نسبت به اعضای کره زمین و سانت سانت کره خاکی مسئول است

وی تصریح کرد: امیدواریم کشورهای صنعتی این موضوع را به شکلی حل و فصل کنند. قطعا امریکا نسبت به اعضای کره زمین و سانت سانت این کره خاکی مسئول است و ضربه فراوانی به محیط زیست دنیا زده است و این یک خودخواهی از طرف دولت امریکا و ترامپ است که شاهد آن هستیم .