یادداشتی درباره مستند «جورچین» ساخته محمد دیندار

چیزی که مستند《جورچین》را از آثاری با این سبک و سیاق متمایز کرده و مخاطب را تا پایان با خود همراه می کند، نگاه متفاوت کارگردان به سوژه است که برگرفته از پژوهشی دقیق است.

کد مطلب: ۶۰۸۹۳۳
لینک کوتاه کپی شد
جورچین به نویسندگی و کارگردانی محمد دیندار، مستندی است که پنجشنبه گذشته از شبکه افق پخش شد. مستندی که در نگاه اول با ساختاری کلیشه ای همانند آثار مستند گزارشی دیگر بر پایه مصاحبه با افراد مختلف شکل گرفته است .
اما چیزی که مستند《جورچین》را از آثاری با این سبک و سیاق متمایز کرده و مخاطب را تا پایان با خود همراه می کند، نگاه متفاوت کارگردان به سوژه است که برگرفته از پژوهشی دقیق است.
دیندار در این مستند با ریتمی مناسب، سوژه اش را از منظر فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی مورد توجه قرار می دهد و با صداقتش در طرح موضوع ، خود و مخاطبش را درگیر عمق ماجرا کرده و اثری قابل تامل ارائه می دهد.
مستند جورچین از تاریخ عروسک و قهرمان سازی برای کودکان حرف می زند و با ظرافت ، فرهنگ سازی از این طریق را مورد بررسی قرار می دهد.
کارگردان اثر تلاش می کند با مطرح کردن نگاه اقتصادی تاثیر خلاء و عدم توجه مدیران به موضوع اسباب بازی و عروسک سازی و تاثیر آن بر فرهنگ جامعه را ریشه یابی کند و در این مسیر با الهام ازیک کاراکتر خارجی با دکوپاژی هوشمندانه دغدغه و اعتراضش را مطرح می کند . او وقتی بر اساس روند مصاحبه ها کاراکتری چون آدم برفی در انیمیشن السا را نشان می دهد که سرش کنده شده و برعکس روی بدنش قرار می گیرد ، از نگاه آن شخصیت، کارشناسش را وارونه می بیند و با این نگاه تاثیر فرهنگ بیگانه بر جامعه امروزی را گوشزد می کند و درگفتگو با چند کودک که کاملا با کاراکترهای غربی آشنا هستند و یقینا آنها را الگوی خود قرار می دهند بر این باور خود صحه می گذارد.
اما چیزی که در این مستند بیشتر به آن تاکید می شود این است که همه مصاحبه شوندگان از هنرمندان حوزه کودک گرفته تا کسانی که نگاه اقتصادی به این مهم دارند ، همگی از این روند ناراحت و نگرانند اما ظاهرا ازدست کسی کاری ساخته نیست.
ازاین رو می توان نگاه سیاسی را نیز به همه دغدغه های این مستند پژوهشی اضافه کرد و 《جورچین》را جور دیگری هم دید و سئوال بزرگی که درپایان فیلم در ذهن مخاطب نقش می بندد. آیا در برابر تلاش هوشمندانه دنیای غرب که تمام سعی خود را می کند تا از طریق شخصیت سازی و ارائه بازی های رایانه ای، اسباب بازی و عروسک های مورد نظر ذهن کودکانمان را در جهت آن چه خود می خواهد هدایت و برای تاثیر گذاری فرهنگشان بر جوامع ، خصوصا جهان سوم این چنین برنامه ریزی ای دارد ، عدم برنامه ریزی، تدبیر و سرمایه گذاری روی داشته هایمان برای مقابله با این تهاجم فرهنگی، بی سیاستی است یا عین سیاست است؟
مستند 《جورچین》اثریست که سعی دارد حرفش را فراتر از ساختار یک مستند گزارشی مطرح کند و با ایجاد ریتم و استفاده از جذابیت های بصری در این مهم موفق عمل کرده و جا دارد بخاطرنگاه متفاوت و آگاهی بخشی که در روح این مستند حاکم است به محمد دیندار تبریک بگویم.
یادداشت: امیر افشارفتوحی/نویسنده و منتقد سینما

ارسال دیدگاه

پربازدیدترین ها
آخرین اخبار