آشنایی با عکس و عکاسی خبری

عکس خبری

به عکسهایی گفته می شود که پیام یا هدف اصلی آنها خبر رسانی است. براساس ارزشها و عناصر خبری که می دانید و مجددا در ادامه مطلب ذکر خواهیم کرد.

عکاس خبری کیست؟

«فرانک لوترمات» استاد دانشکده خبرنگاری میسوری برای نخستین بار در سال ۱۹۲۴ تعریفی از "عکاس خبری" ارائه داد. وی عکاس خبری را کسی می داند که هم در عکاسی ماهر است و هم به اصول خبررسانی اشراف دارد. عکاس خبری به کمک تصویر رویدادهایی را که با متن و کلام نمی‌توان ثبت نمود به تصویر می‌کشد و با بازگویی یک داستان خبری آن را مستند [به تصویر] می کند.

به عبارتی عکاسان خبری همان نویسندگان اخبار و مقالات هستند که بوسیله تصویر یا عکس گویی می نویسند.

ویژگی عکاس خبری

عکاس خبری باید از اطلاعات گسترده‌ای برخوردار، و با ادبیات عکاسی و روزنامه نگاری آشنا باشد. منظور از ادبیات عکاسی دانستن مباحث اصلی در عکاسی است مباحثی مثل: ترکیب بندی، نقطه توجه، پرسپکتیو خطی، کادربندی، لحظه قطعی، و عمق میدان جزئی از اصول اولیّه حرفه عکاسی است که عکاس خبری باید در این زمینه آموزش های لازم را دیده باشد.

از سوی دیگر شناخت عناصر خبری، ارزش‌های خبری، و سوژه‌یابی از مباحثی است که وی را جهت رسیدن به عکسی مطلوب هدایت خواهد نمود. گذشته از مباحث نرم افزاری و سخت افزاری این حرفه، باید یادآور شد که عکاس خبری باید از فرهنگ و آداب، سنن و باورهای مردم، روانشناسی و جامعه شناسی اطلاعات مفیدی داشته باشد. او باید مخاطب را بشناسد و نیازهای وی را تشخیص دهد. کسب شناخت در تمام این حوزه‌ها لازم است و مثل زنجیره ای به هم پیوسته است که نبود هر یک از حلقه ها تداخلی را در کلیّت موضوع و این زنجیره ایجاد می‌کند. در صورت جمع شدن این عوامل است که عکس قدرت خواهد یافت و عکاس خواهد توانست به هدف اصلی خود نائل شود.

انتخاب سوژه در عکاسی خبری:
همانطور که یک خبر بر اساس ارزش های خبری در رسانه ها انعکاس می یابد، تصاویر نیز بر اساس ارزش‌های خبری به تصویر کشیده می‌شوند.برای همین گفتیم یک عکاس خبری باید به اصول خبرنویسی اشراف داشنه باشد. او به کمک ارزش‌های خبری است که تشخیص می‌دهد کدام تصویر ارزش خبری دارد و باید انعکاس یابد. برای همین باید ارزشهای خبری (در برگیری،برخورد، شهرت و...) را بشناسد و همینطور عناصر خبر را.(کی، کجا، چه کسی،و...)

عکاسی خبری یا فتوژورنالیسم

اسماعیل عباسی در جلد دوم کتاب فتو ژورنالیسم می نویسد: "فتوزورنالیسم" شکلی از روزنامه نگاری است که در آن به جای نوشته عکس عهده دار روایت است بنابر این ویژگی هایی دارد که آن را از شاخه های دیگر عکاسی متمایز می کند.

ویژگی‌های عکس‌های خبری

1- روایی بودن: از مهمترین ویژگی عکس‌های خبری روایی بودن است، عکس خبری معمولاً داستانی را روایت می کند .

2- لحظه‌ای بودن ودر نظر داشتن عنصر زمان : یک عکاس خبری معمولاً نمی‌تواند عکس هایش را از قبل پیش بینی کند و کمتر فرصت می یابد تا از جنبه های هنری مانند تنظیم نور، زاویه دید و … بهره گیرد. عکاس خبری در فاصله‌ای کوتاه که به ثانیه‌ای ختم می شود اتفاقات را پیش بینی و تجزیه و تحلیل می کند و سرانجام در مدت زمانی کوتاه اقدام به عکاسی می‌کند .

3- درگیری با موضوع: عکاس معمولاً در معرض همان مسائلی قرار می‌گیرد که در محیط عکاسی وجود دارد؛ به همین دلیل عکاس خبری خود را با موضوع عکس درگیر می بیند، برای مثال عکاسی در جنگ عکاس را به لحاظ حسّی، روانی و جسمی درگیر می‌کند.

4- عینی بودن و بی طرفی : در عکس های خبری عینی گرایی و بی طرفی اصل مهمی است؛ به گونه‌ای که واقعیت به همان صورتی که اتفاق افتاده است باید به تصویر کشیده شود. یک عکاس خبری وظیفه دارد جهان را به آن صورتی که هست به تصویر بکشد نه به آن صورتی که خود می خواهد. عکاس نباید مخاطب را در برزخ واقعیت و غیر واقعیت رها کند .

5- تحرک: هر عکس خبری باید دارای سوژه متحرک باشد. این حرکت شامل حرکت فیزیکی و غیر فیزیکی می‌شود. حرکت فیزیکی در تصاویری مانند تصاویر ورزشی دیده می شود. حرکت غیر فیزیکی عکس هائی را شامل می شود که در آن به رغم سکون، حرکت هائی در بطن عکس دیده می شود. مثلاٌ حرکتی که در چهره آرام یک زن آسیب دیده از زلزله بم وجود دارد حس مظلومیت را به مخاطب انتقال می دهد .

آیا عکاسی خبری همان عکاسی مستند اجتماعی است؟

خیر ، این دو اگر چه به هم شبیه اند ولی یکی نیستند؛گفته شده که نخستین عکس های خبری جهان همان عکسهای جنگ های بزرگ کریمه و جنگ های داخلی امریکا بودند. بلافاصله پس از آن یا تقریباً همزمان عکاسان دیگری مشغول تهیه عکس از زندگی روزمره مردم شدند که ما آن را عکاسی مستند اجتماعی می نماییم. در عکاسی مستند اجتماعی آن فوریتی که برای تهیه عکس خبری است، وجود ندارد.(یادتان هست که گفتیم یکی از ویزگیهای عکس خبری داشتن تازگی و سرعت است. )

تفاوت دیگر اینکه عکاس مستند اجتماعی گرچه از نظر ظاهری دخل و تصرفی در موضوعات خود نمی کند ولی هدفی شاید متعالی تر از عکس های صرفاً خبری دارد و آن ایجاد تغییر و تحول در زندگی و موضوعاتِ مد نظر خوددارد . گرچهباید بگوییم؛ در بسیاری از عکس های خبری و عکاسان خبری لحظه ای نیز این هدف متعالی دنبال می شود.

-----------------------------------------------------------------------

منابع:متنوع/ گرد آوری و تنظیم: واحد آموزش پانا

عکسها به انتخاب حسین پاریاس