فراگیری دروس عملی در آموزش مجازی با چالش مواجه است

بررسی ضعف و قوت آموزش‌های حضوری و مجازی از مباحث مهم ماه‌های کرونایی بوده است. با گسترش شیوع کرونا تا موج پنجم آن، گرایش به آموزش‌های مجازی بیش از پیش گسترش یافت و این نوع آموزش جای خود را تا حد بسیار زیادی باز کرد. به طوری که اگر قبل از کرونا، بخاطر سرما و آنفلوآنزا و آلودگی و ... مدارس تعطیل می‌شد، بدون برگزاری کلاس مجازی، هم اکنون همان تعطیلی با برقراری ارتباط مجازی جبران می‌شود.

برای پی بردن بیشتر به ماهیت تفاوت‌های بین آموزش مجازی و حضوری با «زینب مظاهری» کارشناس ارشد مشاوره شاغل در هنرستان صباری ناحیه یک قم به گفت‌وگو نشستیم که در زیر می‌خوانید.

به نظر شما کدام نوع آموزش برای دانش‌آموزان مناسبت‌تر است؟

به صورت مطلق نمی‌توانیم بگوییم که آموزش حضوری بهتر است یا مجازی. بعضی افراد معتقدند که آموزش فقط باید به صورت حضوری باشد ولی با توجه به شرایط این دو سال و تجربه‌ای که کسب کردیم، متوجه شدیم که آموزش مجازی هم دارای فوایدی است که البته بستگی زیادی به افراد و شرایط خاص خانوادگی، اقتصادی، فرهنگی و شرایط مدارس و معلمان دارد. از طرف دیگر زندگی مردم در حال الکترونیکی شدن و دنیا رو به پیشرفت تکنولوژی است، مردم باید برای انجام بسیاری از فعالیت‌های خود و صرف وقت و هزینه کمتر، از اینترنت استفاده کنند.

آموزش مجازی برای چه سطوحی از دانش‌آموزان موثرتر واقع شده است؟

این نوع آموزش به دانش‌آموزان مقاطع بالاتر خصوصا سال دوازدهم خیلی کمک کرده است زیرا امکان تکرار مطالب بیان شده وجود دارد، اگر معلم بتواند از خلاقیت در تدریس مجازی استفاده کند مضرات آن کاهش پیدا کرده و خیلی مفید هم خواهد بود.

چه فوایدی را می‌توان برای آموزش مجازی عنوان کرد؟

آموزش در نوع مجازی، محدود به زمان و مکان خاصی نیست، هزینه‌هایی مثل تهیه لباس فرم، لوازم‌التحریر، سرویس مدرسه و ... حذف شده است، دانش‌آموزان به منابع مختلف درسی دسترسی راحت‌تری خواهند داشت. اگر دانش‌آموزی درسی را متوجه نشود یا غیبت داشته باشد، می‌تواند مطالب بیان شده را در ساعات دیگر مطالعه کند.

نقاط ضعف آموزش مجازی از نظر شما چه مواردی است؟​

​​​​​​برخی معایب آموزش مجازی عبارتند از اینکه در این نوع آموزش شرایط تعاملی و طرفینی وجود ندارد، خانواده‌ها نظارت درستی بر تحصیل و تکلیف دانش‌آموزان ندارند، دانش‌آموزان ممکن است با تقلّب نمره بگیرند، به طوری که دبیر در ارزشیابی‌ها به این نتیجه برسد که دانش‌آموز، درس را کامل فراگرفته است، ارائه دروس عملی به خوبی انجام نمی‌شود که این مشکل در هنرستان‌ها بیشتر قابل توجه است.

نظر شما در مورد محاسن و معایب آموزش حضوری در شرایط فعلی چیست؟

در آموزش حضوری، سطح یادگیری بهتر و بالاتر است، به دلیل ارتباط مستقیم و دو سویه بین معلم و دانش‌آموز، تشخیص نقاط قوّت و ضعف دانش‌آموزان و رفع اشکال درسی بهتر صورت می‌گیرد، در مدرسه، دانش‌آموزان فقط به فکر درس خواندن هستند و دغدغه‌ مشکلات احتمالی موجود در خانه و ... را ندارند، ارتباط با همسالان و رشد عاطفی و اجتماعی بهتر صورت می‌گیرد و امکان انجام فعالیت‌های گروهی و با نشاط در مدرسه و تخلیه هیجانات به صورت منطقی، بیشتر فراهم است. اما در مورد معایب و نارسایی‌های آموزش حضوری بویژه در هنرستان‌ها باید گفت در برخی از دروس به دلیل یک دست نبودن یادگیری دانش‌آموزان، نیاز است که مطلب چند بار تکرار شود، ولی به دلیل محدودیت زمان کلاسی، انجام این‌کار ممکن نیست در حالی که در آموزش مجازی امکان تکرار تدریس وجود دارد، در کلاس حضوری دانش‌آموزان در صورت غیبت، از کلاس عقب می‌مانند، در کلاس‌های تخصصی خصوصا در هنرستان، با آمار زیاد دانش آموزان، کیفیت آموزش پایین می‌آید.

در یک جمع‌بندی، چه نظری در مورد آموزش حضوری یا مجازی دارید؟

آموزش مجازی به طور کلی نمی‌تواند تمام نیازهای آموزش دانش‌آموزان را برطرف کند و بیشتر برای دوره‌های آموزشی فشرده و کوتاه‌مدت مناسب است. با این حال ممکن است در آینده آموزش در فضای مجازی در کنار آموزش حضوری، بهتر و موثرتر باشد و معایب و مزایای آن نیز تا حد زیادی برطرف شود.

گفت‌وگو: مبینا علی‌حیدری